Title
Mhic Néill, Seosaimhín
Description
Bibliographic Dictionary Entry
Date
1895-1969
Creator
O'Toole, Tina
Source
Munster Women Writers Project, University College Cork
Publisher
Women in Irish Society Project, University College Cork
Rights
CC BY-NC-SA 4.0
Coverage
Munster, Ireland, 1800-2000
Format
Text
Language
en
Type
Text
Subject
Women, Writers, Munster
Contributor
O'Toole, Tina
Nic Carthaigh, Gearóidín
Ní Chochláin, Síle
Birth Date
1895
Death Date
1969
Birthplace
Mainistir Fhear Maí, Co. Chorcaí
Fermoy, Co Cork
Place of Association
Dúrlas Éile, Co Thiobraid Árann
Thurles, Co Tipperary
Biographical Text
Saolaíodh Seosaimhín i Mainistir Fhear Maí. Lucht gnó ab ea a muintir agus bhí cúigear muirear orthu. Bhí Gaeilge ag a tuismitheoirí de réir dealraimh. Fuair Seosaimhín a cuid meanscolaíochta i Scoil Loreto, agus ghnóthaigh sí BA sna Nuatheangacha ó Choláiste na hOllscoile, Baile Átha Cliath. Chaith sí tamall ag múineadh i gCo. Mhaigh Eo, agus ansin sa chlochar i nDúrlas Éile, Co. Thiobraid Árann. Bhí sí páirteach i gConradh na Gaeilge agus i gCumann na mBan i mBaile Átha Cliath agus i nDúrlas Éile.
Bhí sí geallta le Piaras Mac Cana, ach cailleadh é siúd sa bhliain 1919. Phós sí James Mac Neill cúig bliana níos déanaí, deartháir le Eoin Mac Néill, an scoláire mór go raibh baint aige le bunú Chonradh na Gaeilge. Chaith James cúig bliana ina Ard-Choimisinéir ag an Saorstát i Londain, agus ansin fuair sé post mar Phríomh-Ghovarnóir na hÉireann sa bhliain 1928. Bhí rialtas Fhianna Fáil, 1932-1948, go mór i gcoinne oifig an Phríomh-Ghovarnóra, agus briseadh Mac Neill as a phost.
D'éirigh Seosaimhín gníomhach i gcúrsaí polaitíochta. Thug sí tacaíocht do Chlann na Poblachta agus chuaigh sí go dtí an Háig mar Aire na hÉireann sa bhliain 1950. Ba é an chéad uair a tugadh a leithéid de phost do bhean in Éirinn. Chuir sí suim sa cheol agus san ealaín agus bhí baint aici le Bantracht na Tuaithe. D'aistrigh sí Finnsgéalta ó India go Gaeilge; ba é an t-aon leabhar amháin léi a foilsíodh. [Aherne, Seosaimhín]
Bhí sí geallta le Piaras Mac Cana, ach cailleadh é siúd sa bhliain 1919. Phós sí James Mac Neill cúig bliana níos déanaí, deartháir le Eoin Mac Néill, an scoláire mór go raibh baint aige le bunú Chonradh na Gaeilge. Chaith James cúig bliana ina Ard-Choimisinéir ag an Saorstát i Londain, agus ansin fuair sé post mar Phríomh-Ghovarnóir na hÉireann sa bhliain 1928. Bhí rialtas Fhianna Fáil, 1932-1948, go mór i gcoinne oifig an Phríomh-Ghovarnóra, agus briseadh Mac Neill as a phost.
D'éirigh Seosaimhín gníomhach i gcúrsaí polaitíochta. Thug sí tacaíocht do Chlann na Poblachta agus chuaigh sí go dtí an Háig mar Aire na hÉireann sa bhliain 1950. Ba é an chéad uair a tugadh a leithéid de phost do bhean in Éirinn. Chuir sí suim sa cheol agus san ealaín agus bhí baint aici le Bantracht na Tuaithe. D'aistrigh sí Finnsgéalta ó India go Gaeilge; ba é an t-aon leabhar amháin léi a foilsíodh. [Aherne, Seosaimhín]
Writing Genre
Aistriúchán
Translations